1 phút “nổi tiếng”,
Gần đây, có một status của mình đột nhiên “viral” khá dị. Vậy nên, mình quyết định thử tìm cách lý giải vụ này.
Khái quát về FB mình: có dưới 300 bạn + vài nghìn follower (dưới 10k). Mình không mở public comment. Đăng bài trồi sụt, thường thì khoảng 1-2 post/ 1 tuần; có khi cả tháng mới post một lần. Trung bình bài đăng có 100~200 like, 0~10 lượt share. “Hot” hơn chút thì có thể đạt tới 400, 500 like, 20~40 lượt share.
FB mình không phải hot FBer, KOL hay micro-influencer. Mình hiển nhiên ko được đặt bài quảng cáo hay gì bao giờ. Mọi sản phẩm đăng trên FB đều là của mình hoặc mình thật sự thích nên giới thiệu cho bạn bè biết. Ngắn gọn: tôi chưa từng kiếm được đồng nào từ content đăng FB cả.
Về định dạng content:
Sản phẩm của bản thân: thường heo hút, ko được tương tác mấy ngoại trừ người thân, bạn bè ủng hộ giùm. Trong tất cả các kênh mxh mình dùng, FB là tương tác kém nhất với sản phẩm mình làm. Đôi lúc mình cảm tưởng chắc trên FB người ta còn ko biết mình vẽ, mình làm sách.
Chia sẻ về những tác phẩm mình thích + một chút kiến thức chuyên môn (hội hoạ, thiết kế, sách vở) bằng giọng quán nước vỉa hè: tương tác ở mức trung bình, đều đặn. Thi thoảng vọt lên được mức “hot” nếu câu chuyện có tính động viên, truyền cảm hứng aka sến chút mới cảm động.
Quan sát nhảm nhí + shower thoughts: vd như những stt tổng kết các chương trình truyền hình thực tế mình xem thường lọt top stt có lượt tương tác cao trên FB mình.
Tuy vậy, về status nghìn like (organic) cá biệt thì mình cũng đã từng có. Lý do khá dễ hiểu:
Nêu quan điểm cá nhân về một sự việc đang rất hot trên mạng xã hội
Nhắc tới những nhân vật cũng đang hot, đỉnh trend
Giọng càng gay gắt càng viral mạnh
—> Khoảng hơn năm trở lại đây mình muốn tránh đăng content kiểu này, cũng ít quan tâm drama hơn. Từ ấy ko có thêm status nghìn like nào nữa.
Về bài đăng đột ngột viral, nội dung gần như ko có giá trị thông tin hay giải trí. Chưa có review gì cụ thể, ko thêm funfact về tác phẩm. Tác phẩm này cũng vốn đã nổi tiếng từ trước, đã có rất nhiều bài review chất lượng, ko cần mình giới thiệu người ta mới biết.
Link stt Tam thể: https://www.facebook.com/photo/?fbid=3357490607888825&set=a.1404775203160385
Theo tình trạng bình thường FB mình, bài đăng như này sẽ nhận được khoảng gần trăm like, chục cái share là cùng. Nhưng tính tới thời điểm hiện tại mình đang viết, nó đã gần nghìn like với hơn 200 share. Một điểm khác biệt nữa: ngay cả với những bài đăng bình thường tương tác cao tầm 400 like của mình, lượng follower mới cũng không đáng kể, chỉ thêm được 3~4 người. Còn bài này đã kéo tới gần 200 follower mới. Thậm chí có báo liên hệ muốn phỏng vấn mình về Tam thể (?!?).
Điều buồn cười nữa là FB còn gợi ý status này cho chính nick clone của mình.
Mình dự đoán lý do là:
Mình mới chuyển sang dạng account pro của FB. Đây là tính năng mới của FB, nhằm tiến tới dạng content creator ra tiền như youtube (nhưng hiện tại FB mới cho bật monetize cho reel). Với tính năng này bạn sẽ có thêm tab professional dashboard, xem được insight từng bài đăng & FB của mình. Stt về Tam thể là bài đăng đầu tiên mình post khi dùng tính năng mới này.
Có lẽ FB tạo thuật toán đẩy tương tác cho các tài khoản mới sử dụng tính năng mới + quét keyword đang hot, vd như “3 body problem”. Coi như một campaign quảng cáo khuyến mại, “miễn phí”, diễn ra trong khoảng một tuần. Trong khoảng thời gian này, post sẽ liên tục được xuất hiện trên newsfeed của nhiều tài khoản khác, không nằm trong friendlist hoặc follower list sẵn của FB mình (aka tôi gặp tài khoản chính chuyên của mình khi dùng nick clone).
Mình dự đoán khoảng thời gian chạy khuyến mại là một tuần vì: thông thường cái stt hot của mình, tương tác sẽ mạnh trong khoảng thời gian đầu rồi giảm xuống rất nhanh. Chỉ sau khoảng 2 ngày sẽ ko có noti mới nữa. Nhưng bài về Tam thể thì giữ tương tác ko đổi liên tục cả tuần. Lại còn một noti báo like sẽ theo sau liền noti báo follower mới.
Sau bài đăng kia, mình có test thử bằng 2 status khác, với 2 kiểu nội dung bình thường mình vẫn đăng (1 chuyên môn, 1 cá nhân nhảm nhí) thì lượng tương tác đã trở lại trung bình như trước, thậm chí những tài khoản tương tác phần lớn là quen —> có thể bài đăng mới của mình còn ko hiện lên feeds của follower mới.
Pros & cons:
Với mình thì cons nhiều hơn pros, chắc do mình ko có định hướng làm content creator hay gì. Lượng follower mới mình cho rằng chủ yếu là follower… “nhầm lẫn”. Ý mình nhầm lẫn ở đây là họ bấm follow ko vì content có giá trị/ chất lượng. Thậm chí ko trúng content thực chất của mình. Kiểu như muốn ăn phở nhưng vào hàng bánh mì vậy.
—> Mọi content mình trông chờ tương tác/ viral sẽ ko đến được đúng đối tượng. Con số hiển thị có thể tăng nhưng mang lại rất ít giá trị thật.
Những stt vô tình “viral” tưởng chừng là một cú boost hiệu quả nhưng ko hẳn. Tất cả những stt nghìn like của mình ko tạo ra bước ngoặt gì lớn. Nó chỉ có ý nghĩa boost khi sản phẩm chính của mình (vd sách, tranh…) được viral. Thuật toán mới nắm quyền kiểm soát. Những follower nhầm lẫn có thể sẽ unfollow dần qua thời gian.
Chiến lược test này, theo ý kiến đóng góp của CTO nhà mình, có thể có ý nghĩa nhiều hơn với các tài khoản bình thường, chưa sử dụng tính năng pro, để đo & dự đoán hành vi người dùng khi được gợi ý một loạt content mới của các tài khoản content creator. Rồi dẫn tới chuyện sẽ chèn quảng cáo ở đâu trên các trang cá nhân của các tài khoản creator. Tất nhiên, vẫn có tác dụng “động viên” các tài khoản mới chuyển sang tính năng pro.
Về pros hiếm hoi mình thấy là quan sát được cách vận hành của các nền tảng mxh. Mình dự đoán là dù cùng một nhóm người dùng, hành vi sử dụng của họ có thể khác đi do thiết kế của từng nền tảng aka cùng một nội dung mình đăng lên nhận được tương tác khác nhau. Với freelancer kiểu như mình, dù muốn hay ko, việc duy trì sự hiện diện trên mạng là cần thiết (dù ko phải kiếm tiền từ content mạng xã hội như content creator). Nên những quan sát như này sẽ giúp mình điều chỉnh cách dùng sao cho hiệu quả nhất.
Kết luận:
Thứ vô tình được khuyến mãi đẩy tương tác lại là status kể chuyện đọc tiểu thuyết scifi về loài người trong mối quan hệ với công nghệ quả là sự vô tình hợp lý bất ngờ quá đi mà. Tình tiết drama này thì tôi ưng.
